چهار ویژگی خاص جوان مسلمان!
پیشرفت هر کشوری در درجۀ اول به نیروی جوان آن کشور وابسته است. از این روست که کشورهای پیشرفته بخشی از سرمایۀ خویش را به جوانان اختصاص می دهند. در اسلام نیز جوانان از جایگاه بالایی برخوردارند و پیشوایان دینی ما توجه خاصی به آنان داشته اند.
یک جوان مسلمان در صورتی موفق است که از چهار خصوصیت زیر برخوردار باشد:
1- تقوا و ایمان
اولین شاخصۀ شخصیتی جوان مسلمان تقوا است. او به خوبی آموخته است « یَتَّقِ اللَّهَ یَجعَل لَهُ مَخرَجًا» (سوره طلاق آبه 2) ؛ و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم میکند،
او آموخته است که پرواپیشگی بهترین راه سعادت است. جوان مسلمان با تمام وجود درک کرده است که «وَمَن یَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» (سوره طلاق آیه 3) ؛ و هر که بر خدا توکل کند ،، خدا او را کافی است.
و می داند که تنها کسی که می تواند در هر زمان و هر مکان یاری رسانش باشد خداوند قادر بی همتاست. او همواره در هر اقدامی بر خدای خویش توکل کرده حرکتی رو به جلو دارد. او به پروردگار خویش ایمان دارد.
و خداوند منّان هم نگاه ویژه ای به او دارد ، رسول اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: اى اباذر! هیچ جوانى بخاطر خدا از دنیا و سرگرمیهاى آن رونگرداند و جوانى خویش را در طاعت خدا پیر نكند، مگر این كه خداوند پاداش 72 صدّیق را به او عطا فرماید. (صدّیق: بسیار راستگو و كسى كه سخن خود را با كردارش تصدیق كند.) ( میزان الحكمه، ج 5، ص 9، به نقل از بحارالانوار، ج 77 ص 84)
2- آگاهی و بینش
دومین ویژگی جوان مسلمان آگاهی و بینش است. هیچ گاه خود را بی نیاز از تعلیم ندانسته و وقت خود را به مطالعه اختصاص می دهد. او وظیفۀ خویش می داند در مورد مسائل روز جهان و اسلام آگاهی های لازم را داشته باشد و با مطالعات همه جانبه بینش و بصیرتی کامل نسبت به قضایا کسب نماید.
چنین جوانی تک بُعدی نبوده و تمام جوانب موضوعات را مدنظر قرار خواهد داد. همواره دنبال حقیقت است و برای رسیدن به حقیقت از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد شد. در نتیجه به راحتی فریب سیاست های رنگارنگ سیاست بازان جهان را نخواهد خورد و از نظر فکری بازیچۀ دستشان نمی گردد.
رسول اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: اى اباذر! هیچ جوانى بخاطر خدا از دنیا و سرگرمیهاى آن رونگرداند و جوانى خویش را در طاعت خدا پیر نكند، مگر این كه خداوند پاداش 72 صدّیق را به او عطا فرماید. (صدّیق: بسیار راستگو و كسى كه سخن خود را با كردارش تصدیق كند)
یک جوان مسلمان در سایه مطالعاتی که دارد به علم دین هم می پردازد و شبهات به راحتی ، اعتقادات او را متزلل نمی کند این آمادگی را دارد که در مقابل هجمه ها از دینش دفاع کند و به هر بادی به سمتی خم نمی شود. و به اصطلاح غیرت دینی دارد.
و این انتظار را ائمه علیهم السلام از یک جوان شیعه دارند تا جایی که که تفکر نکردن و آگاه نبودن ایشان را به خشم آورده و خود می فرمایند با جوانان بی فکر برخورد قاطع خواهند داشت : امام صادق علیه السلام فرمود: اگر جوانى از جوانان شیعه را نزد من آورند كـه دیــن را نـمى شـناسـد، او را تأدیب و تنبیه خواهم كرد. (تحف العقول، ص 302)
3- امیدوار، پرنشاط و آراسته
سومین ویژگی ای که در جوانان مسلمان به وضوح میتوان دید نشاط بالا، آراستگی و امید به آینده است. دغدغه های زندگی، شکست ها و عدم موفقیت ها هرگز یک جوان مسلمان را در هم نمی-شکند بلکه آغازی هستند برای شروعی مجدد و نویدی برای پیروزی های آتی. ریشۀ این مسأله نیز در توکل بر خدا و ایمان به قدرت لایزال الهی است.
یک جوان مسلمان در عین سادگی خوش پوش و مرتب است ، همیشه بوی خوش می دهد و در برخورد با دیگران عبوس و ترش رو نیست، به گونه ایست که همه را جذب خود می کند و در این مسیر از راه اعتدال خارج نمی شود نه آنچان در سرخوشی افراط می کند که وقار و جذبه اش را از دست بدهد و نه آنقدر عبوس و خشکه مقدس مآبی در می آورد که مورد نفرت دیگران واقع شود.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود :خداوند متعال زیباست، زیبایى را دوست دارد و دوست دارد اثر نعمت خود را در بنده اش ببیند. او فقر و فقر نمایى را دشمن مى دارد.(كنز العمّال : 17166)
امام كاظم علیه السلام :امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند زیبایى و خود آرایى را دوست دارد و بینوایى و فقر نمایى را ناخوش مى دارد. هرگاه خداوند به بنده اى نعمتى مى دهد، دوست دارد اثر آن را در او ببیند. گفته شد: چگونه؟ فرمود: لباس تمیز بپوشد، خود را خوشبو كند، خانه اش را گچكارى كند، جلو در حیاط خود را بروبد، حتّى روشن كردن چراغ پیش از غروب خورشید فقر را مى برد و روزى را زیاد مى كند . (الأمالی للطوسی : 275/526)
امام صادق علیه السلام فرمود: اگر جوانى از جوانان شیعه را نزد من آورند كـه دیــن را نـمى شـناسـد، او را تأدیب و تنبیه خواهم كرد
4- پرتلاش و خادم خلق همراه با رعایت عفت
از دیگر ویژگی هایی که در جوانان مسلمان به خوبی می توان مشاهده کرد تلاش فراوان است. هر وظیفه ای که به آنان محول گردد برای انجامش تمام توان خویش را به کار خواهند برد.
جوان مسلمان به خوبی آموخته است که عبادت به جز خدمت خلق نیست و خود را خادم ملت می داند. در برخوردهای خویش با مردم کمال دقت را داشته و آداب اسلامی را رعایت می کند. تندخویی، تلخ کامی و بی حوصلگی در جوابگویی را از خود دور کرده و مردم را بالادستان خود می-داند که وظیفه دارد هر اقدامی برای کسب رضایت آنان انجام دهد. لبخند رضایت مردم پس از انجام کارشان بهترین پاداش برای چنین انسانی است چرا که ایمان دارد در پس این لبخند، رضایت الهی نهفته است.
و این جوان ( اعم از دختر و پسر ) آراسته خوش برخورد ، خادم و مسولیت پذیر ،لحظه ای فراموش نمی کند در کنار همه این ها باید عفت و پاکدامنی خود را حفظ کند چنین شخصی ناخودآگاه برای همگان عزیز می شود این جوانان به توجّهات غیر معمول اعتنایی نمی کنند او فقط رضایت خداوند را می خواهد و فریفته توجه دیگران نمی شود .
نتیجه
جوانان مهم ترین عنصر در نظام های اجتماعی بوده و آیندۀ هر ملتی در درجۀ اول به نیروی جوان آن وابسته است. در نظام تربیت اسلامی برنامه های فراوانی برای جوانان در نظر گرفته شده است که انجام درست و به موقع آن ها از سوی خانواده و جامعه سبب می گردد تا جوانانی واجد صلاحیت تقدیم اسلام شود. به طور کلی یک جوان مسلمان دارای چهار خصوصیت شخصیتی است: اول تقوا و ایمان به خدا، دوم آگاهی و بینش، سوم امیدواری، نشاط و آراستگی و چهارم پرتلاش و خادم خلق.
امید است جوانان ایران اسلامی نیز با تکیه بر تعالیم اسلامی آینده ای روشن برای اسلام و ایران رقم زنند. إن شاء الله
فاطمه محمدی
کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان